Kaarten zijn nooit alleen weergaves van de werkelijkheid, het zijn interpretaties van die werkelijkheid en media tussen die werkelijkheid en degene die de kaart leest.
Op dit moment zijn we met Eetbaar Rotterdam bezig aan een onderzoek naar ‘Ruimte voor stadslandbouw in Rotterdam’. In het kader van dit onderzoek maken we een kansenkaart die inzichtelijk maakt waar volgens ons landbouw mogelijk is.
Het is de bedoeling van deze kansenkaart dat die de gebruiker naar Rotterdam laat kijken met onze door stadslandbouw gekleurde blik en de stad laat zien als een stad vol potenties voor het groeien (en verwerken) van groenten en andere gewassen en vol mogelijkheden voor uitwisseling tussen deze landbouwactiviteiten en andere stedelijke activiteiten en processen. De kaart moet ruimte laten voor interpretatie en door de gebruiker worden afgemaakt. Hij moet de gebruiker (of het nu een ondernemer, bewoner, beleidsmaker of projectontwikkelaar is) de ruimte bieden de potenties te vinden die het best aansluiten op zijn of haar behoeften.
Nu is het idee van een kansenkaart niet nieuw; het wordt al langer gebruikt door verschillende overheden, en volgens planoloog Linda Carton van de Universiteit Nijmegen die onderzoek heeft gedaan naar de rol van kaarten in besluitvormingsprocessen wordt het middel steeds vaker gebruikt door burgers en actiegroepen om hun belangen en doelen te visualiseren en hun case kracht bij te zetten. Laatst kwam ik er achter dat er als onderdeel van DOTT 07 in Middleborough al eens een kansenkaart voor stadslandbouw is gemaakt door de architecten Bohn en Viljoen (bij kenners bekend van hun CPULs), die ook door de gemeente gebruikt wordt of gaat worden om allerlei initiatieven te ontplooien.
John Thackara de organisator van DOTT07 ziet ‘mapping’ (naast werken met lokale behoeftes, en het ‘ontwerpen’ van een nieuw vocabulaire) als een van de ontwikkelingsrichtingen voor een ontwerponderwijs dat zich meer richt op ‘sense’ dan op ‘stuff’, zoals te lezen valt op zijn interessante blog in een stuk dat hij heeft geschreven voor de Cumulus conferentie.
Hij ziet het in kaart brengen van potenties die nu nog onzichtbaar zijn als een belangrijke rol voor de ontwerper van de toekomst. In aansluiting daarop zien wij de kansenkaart als een belangrijk onderdeel van een ‘zinnig’ ontwerp voor stadslandbouw in Rotterdam.
Bohn & Viljoen’s kaart en het Middlesborough project waarbinnen het is ontwikkeld worden op dit moment samen met andere projecten over landbouw in de stad tentoongesteld in London in het Building Centre. De tentoonstelling is nog te zien tot 30 mei.