Arnold van der Valk haalt herinneringen op aan de man die het meest bekend is als voorman en het gezicht van de Toronto Food Policy Council.
Op 20 januari 2021 is overleden Wayne Roberts, vernieuwer van het voedselsysteem, levensgenieter en schrijver. Wayne was een veelgevraagd spreker op congressen over duurzaam en gezond voedsel dat wordt geproduceerd zonder uitbuiting. Hij had meer dan honderdduizend volgers op social media, zoals hij vol trots vertelde tijdens bijeenkomsten in de kroeg na afloop. Plichtsgetrouw schreef hij elke dag een of meerdere blogs en artikelen en maandelijks een diepgravende blog waarin hij oplossingen analyseerde voor de problemen waaraan het huidige voedselsysteem mank gaat. Oplossingsgerichtheid en een optimistische instelling waren kenmerkend voor zijn stukken. Hij noemde zichzelf een “solutionist”.
Wayne was de eregast en een van key-note speakers tijdens het het Flows of Food event in de Beurs van Berlage op 7 december 2017: de oprichting van de Food Council voor de Metropoolregio Amsterdam. Voorafgaand aan die gelegenheid heb ik hem beter leren kennen. Onze eerste kennismaking was in de winter van 2014 op 2015 tijdens een bezoek van hem aan vrienden in Amsterdam. De vriend die hem aan mij voorstelde, vertelde dat hij enkele jaren daarvoor door Wayne in zijn huis in Toronto was opgevangen nadat hij was behandeld voor acute kanker met uitzaaiingen. Wayne en zijn vrouw boden hem niet alleen liefdevol onderdak en afleiding maar wisten hem weer aan het lachen te brengen. Een grap gevolgd door een luide schaterende lach was Wayne’s handelsmerk. Zijn gevoel voor humor was een belangrijke reden voor zijn succes als spreker en als directeur van de Toronto Food Policy Council, een van de oudste en zeker de belangrijkste in zijn soort.
Voor zijn benoeming tot hoofd van de voedselraad van Toronto had hij een lange en succesvolle carrière achter de rug als journalist, milieuactivist en sociaal historicus. In 1978 was hij gepromoveerd op een proefschrift over vakbonden met een anarchistische inslag. Hij vertelde ieder die het wilde horen dat hij in de jaren zestig en zeventig een gelovig Trotzkist was geweest.
Naast zijn gevoel voor humor was zijn kennis van de wereld van voedselbeleid indrukwekkend. In een vroeg stadium van zijn werk als milieubeschermer ontdekte hij dat de industriële productie van voedsel een zware belasting vormt voor het milieu. Zijn boeken over de voedselproblematiek zijn voor veel voedselactivisten in de wereld een eye-opener geweest, onder anderen voor de schrijver van dit in memoriam. Drie boeken springen er uit namelijk: Real Food For A Change (1999), The No-Nonsense Guide to World Food (2008) en, last but not least Food for City Building: A Field Guide for Planners, Actionists & Entrepreneurs (alleen verschenen als e-boek).
In de zomer van 2019 hadden mijn vrouw en ik de eer om gedurende twee weken met hem te mogen optrekken in Toronto en tijdens een tocht per kajak door de wildernis van het Killarney Provincial Park. Hij had veel lol over de chique hoed die ik had gekocht tegen de zon. De anderen hadden allemaal een bush hat met klep en muskietengaas. Gentleman trapper was de kwalificatie die ik de rest van de vakantie moest ondergaan. Het was een onvergetelijke tocht waarbij zijn klaterende lach weerkaatste tegen de rotsen en galmde over het verder doodstille meer.
Arnold van der Valk is emeritus hoogleraar Landgebruiksplanning Wageningen Universiteit, mede-oprichter van Food Council MRA en lid van de stuurgroep van Stichting Voedsel Verbindt
