Een tastbaar gesprek. Stad-landrelaties volgens het ABC

0

Als onderdeel van het project Herbergen 2017 heeft kunstenaar Alexander Geijzendorfer van Eat Art Collective (voorheen Cateringa & Kompanen) de Agrarische Balkontuin Coöperatie (ABC) opgericht. Stadslandbouwtijdschrift ging naar de opening in de Noord-Oostpolder en sprak de kunstenaar in Rotterdam.

De ABC had als doel een stukje boerenland te cultiveren met de aanpak die de stadstuinier voor zijn balkonmoestuin reserveert. “De gemiddelde stadsbewoner hoort vooral over boeren als er negatieve berichten in de media zijn, waarmee een gevoel van onvrede en wantrouwen wordt gekweekt”, aldus Geijzendorfer. “’Wij’ in de stad weten wel hoe boeren het beter zouden moeten doen. Dit is wederzijds. Boeren zitten niet te wachten op advies van mensen die alleen aandacht hebben voor de negatieve verhalen. Door de stads-adviezen te testen op praktisch nut en schaalbaarheid op het platteland, wil ik een tastbaar gesprek met beide partijen aangaan.” Stadsbewoners konden een aandeel kopen en zich via de coöperatie bemoeien met verzorging van de gewassen. Hiervoor ontwikkelde Geijzendorfer verschillende vormen van mechanisatie. Zo werden zowel de CO2 als de goede wensen – digitaal opgenomen – van de coöperatieleden opgenomen en later toegediend aan de planten. Een special koffiedikstrooier diende koffiedik als extra bemesting toe. Een bewateringswerktuig met echte gieters irrigeerde de planten.

Aanwezig bij de opening heeft uw correspondent een aandeel gekocht. Met regelmatige emails werd ik op de hoogte gehouden en gevraagd mee te discussiëren over de noodzaak tot gewasbescherming. Deze interactie heb ik helaas langs me heen laten gaan. Gelukkig was ik niet maatgevend voor de betrokkenheid van de leden. Er ontstond levende discussie op sociale media als Facebook over bijvoorbeeld de keuze van gewasbescherming (waarbij een alternatieve vorm met brandnetelgier en veel wieden het won van biologisch of chemische gewasbescherming).

De resulterende oogst kon worden opgehaald bij een oogstfeest in de polder en daarna – gelukkig voor schrijver dezes – ook nadien in Rotterdam bij de kunstenaar. Bij het ophalen raakte ik met hem in gesprek over het project en over de staat van de landbouw. De balkonmoestuin ligt op een stuk boerenland naast een boerderij in eigendom van de Rotterdamse ontwerpers Rianne Makkink en Jurgen Bey. De boer van wie het land was durfde het experiment wel aan en heeft Geijzendorfer gedurende het proces van advies voorzien. Het stukje land lag op een hoek tegen een T-kruising waardoor de boer al snel vragen kreeg over wat daar aan de hand was. Op deze manier kwam Geijzendorfer van het begin af aan in gesprek met deze boeren en bewoners. Zo vertelde hij dat alle boeren die hij sprak er van uit gingen dat ze over 10 jaar om zijn naar biologisch. Het gaf hem ook een meer genuanceerd en realistisch beeld van hun standpunten. Ik suggereer dat het project in dat opzicht meer nieuwe inzichten biedt in de boerengemeenschap in de NO polder dan in de stedelijke betrokkenen die toch wel vooral uit de ons al bekende incrowd uit de stad zou bestaan. Alexander benadrukt echter dat de aandeelhouders niet alleen uit betrokken groene hipsters bestonden maar dat hij zijn best heeft gedaan onder een brede groep te werven in zijn thuisstad Rotterdam, maar ook in de bijzonder onhippe regio rondom zijn land. “Tijdens het werven van leden op de koningsdagmarkt in Emmeloord, één van de grotere dorpen in de NO polder, merkte ik al veel minder kennis van de moderne landbouw dan bij de buren van het ABC een paar kilometer dieper het platteland in. De nieuwsbrieven maakten veel reacties los bij de lezers en in zijn geheel was men betrokken bij het proces en de besluitvorming.”

Tegelijkertijd zijn de verschillende partners van het project, naast boeren ook mechanisatiebedrijven, koelers en gewasbeschermingsprofessionals, bijzonder geïnteresseerd in nieuwe ontwikkelingen en wat de stadsbewoner nou van hen denkt. “Over het algemeen waren deze contacten een stuk kritischer en lezen ze niet snel een nieuwsbrief. Ze staan erg open voor persoonlijke gesprekken waar geen vraag of voorstel te dom is, vooral als het regent. Maar door de investeringen die ze moeten doen, handelen ze niet snel naar nieuwe inzichten.”
En de oogst? Geijzendorfer heeft uiteindelijk verlies gedraaid op het project mede door zijn investeringen in artistieke Research & Development; de eerder beschreven machines en installaties wachten in een loods op nieuwe toepassingen. Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat de wortels en bieten er mooi uit zagen en heerlijk smaakten voor een prijs die vergelijkbaar was met biologisch. Inmiddels is Geijzendorfer een nieuw project begonnen dat de doolhof aan opties in bewust eten in kaart brengt.

Meer informatie over het project is te vinden op de website www.eatartcollective.nl/abc of op deze vlog .
Meer info over Herbergen 2017 vind je hier.

Delen

Over de Auteur

Gesloten voor reacties